اگزما و درماتیت
اگزما درعلم پزشکی به گروه بزرگی ازبیماری ها اطلاق می شود که با بروز ضایعات التهابی مشخص می گردند که اصولا اپیدرم ( لایه سطحی پوست ) رادرگیر میکنند. درشروع با خارش، قرمزی وضایعات تاولی وبرجسته شروع شده و با پیشرفت بیماری، شروع به پوسته ریزی می کنند. درمراحل مختلف بیماری پوست بیمارخارش آزاردهنده ای دارد که هنگام خارانیدن احساس سوزش به همراه دارد .
مهمترین درمان در اگزما، متوقف کردن خارش می باشد.
ازاین رو تمامی حالت هایی که منجربه خشک شدن وتحریک پوست شوند، باید متوقف کرد. درحالتی که ضایعه دارای ترشحات فعال وتحریک کننده است، شستشو از دو جهت اهمیت دارد.
الف) مواد مترشحه خود تحریک کننده هستند، لذا شستن ضایعه، تحریک بیشتراعصاب وخارش را کاهش می دهد. لازم به ذکراست که شستن زیاد با صابون یا پاک کننده های دیگرکه چربی پوست را ازبین می برند خود می تواند تحریک کننده باشند لذا بعد ازشستشو با پاک کننده های ملایم، مصرف یک رطوبت رسان مناسب توصیه می شود.
ب) مواد مترشحه ازضایعات ، با دارا بودن میزان چربی وقند بالا محیط مناسبی برای رشد وتکثیرباکتری ها هستند، شستشوی مناسب ازعفونت ثانویه جلوگیری می کند.
اقدامات احتیاطی
استفاده ازیک نرم کننده ومرطوب کننده مناسب قدم بعدی درپیشگیری ودرمان خشکی پوست است. دستها به علت تماس بامواد شوینده متوسط ۴ تا ۶ بار باید چرب شوند، اما پوست بدن به روزی نهایتا دو بارچرب شدن نیازدارد به بیماران توصیه می شود که حتما ناخن های خود را کوتاه کرده ولبه های تیزآن را سوهان بکشند تا موقع خارانیدن ضایعه آسیب کمتری به پوست برسد. استفاده از وازلین پس از شست و شو در حالیکه هنوز پوست رطوبت خود را حفظ کرده است، مفیدتر است نسبت به زمانی که پوست کاملا خشک می باشد.
استحمام با آب داغ ومصرف صابون باعث خشکی وتحریک پوست می شود. بنابراین به بیماران توصیه می شود حتی الامکان ازلباس نخی ونازک استفاده نمایند تا پوست کمترتحریک شود واز احساس عرق درنواحی چین داربدن جلوگیری کند.
اگزما برحسب شکل وعامل تشدید کننده آن ویاعوامل به وجود آورنده آن به نام های مختلف طبقه بندی می شود.
اگزمای هرپسی، سکه ای ، سبورئیک، اتوپیک، شیرخوارگی، گزروتیک، رومینانت صورت، واکسیناتوم و اگزمای دیس هیدروتیک
درماتیت:
در معنای لغوی به معنای التهاب پوست می باشد وبا قرمزی وخارش همراه با پوسته ریزی وضایعات التهابی مشخص می گردد به همین دلیل فرق درماتیت واگزما به سختی صورت می گیرد وتنها تفاوت این دو درعلت بروزآنها می باشد.
بیماری های اگزمایی دراکثرمواقع منشاء درونی دارند این درحالیست که درماتیت بیشترازعوامل خارجی بروز می کند، درماتیت هم با نامهای مختلف به خاطردلایل متعدد بروزآن شناخته می شود ازجمله می توان از درماتیت تماسی ، آلرژیک ، آتوپیک ، برلوک ، سرکاریال ، درماتیت شناگران ، فوتوآلرژیک وعفونی اشاره کرد.
هردو این بیماری ها مزمن هستند که دوره های شدت وضعف دارند که در صورت عدم درمان به صورت مزمن باقی می مانند. درمان صحیح آن ها بسیارمفید بوده وباعث فروکش کردن آن برای طولانی مدت می شود.
عوامل متعددی دربروز بیماری موثر هستند ازجمله استعداد ژنتیکی فرد، آب وهوای گرم وخشک که باعث خشکی وتحریک پذیری پوست شده و از طرفی با تحریک سیستم تعریق سبب احتباس عرقی درنواحی چین دار بدن مانند کشاله ران ها ، چین آرنج و… شده ودر نهایت بروز اگزما می شود.
مصرف بی رویه لوازم آرایش نامرغوب باعث بروز نوع خاصی از درماتیت به نام (برلوک) می شود ، آفتاب نیز باعث ایجاد درماتیت فتوآلرژیک می شود.عدم تعویض به موقع پوشک شیرخواران وباقی ماندن ادرار در آن ازعوامل پیدایش اگزما در کشاله ران نوزادان می باشد. شستشوی بیش ازحد دست ها بامواد شوینده باعث بروز نوعی از اگزما به نام ( آتوپیک ) می شود که دارای خارش بسیار آزاردهنده است.
مقالات بعدی مارا در این زمینه دنبال کنید
محقق و مترجم : میلاد اسد بیگی