نکات با اهمیتی که می‌بایست درمورد دستشویی رفتن و دفعات مناسب آن بدانید:
دستشویی رفتن طی روز چندبار باید باشد؟ آیا تابحال کنجکاو بوده اید که بدانید چندبار قضای حاجت طی روز طبیعی شمرده میشود یا اینکه تغییر قوام و رنگ و بوی مدفوع نشانه چیست؟ متخصصان اعتقاد دارند هرگونه تغییر در قضای حاجت میتواند نشاندهنده وجود یک بیماری یا اختلال خاص در بدن باشد، پس چنانچه می‌خواهید با انواع این تغییرات و علل و دلایل آن‌ها آشنا شوید با ما همراهی کنید.
دور کردن نوعی استفراغ است!
در طب قدیمی تعدادی ورودی و خروجی برای بدن تعریف شده است.
یک بدن تندرست و سالم باید قادر باشد مواد مفید را از ورودی‌ها اخذ کرده و در خود حبس کند تا درنهایت آن‌ها را به مصرف برساند، نیز می‌بایست قادر باشد مواد زیان آور را از تن بیرون بریزد.
به این فرآیند‌ها، احتباس (نگه داشتن مواد مفید) و استفراغ (دفع مواد مضر) گفته میشود درواقع بالا آوردن مواد خوراکی فقط یک نوع از استفراغات است و به هرگونه خروجی دیگر از تن مانند مدفوع نیز استفراغ گفته میشود.
جالبه که بدانید دور کردن مدفوع دائما با میزانی آب و مواد مفید بدن نیز همگام است یعنی فقط مواد زیان آور از آن دور کردن نمی‌شود.
شمار دفعات طبیعی دور کردن
روزی چندبار دور کردن طبیعی است؟
یک فوق تخصص گوارش عقیده دارد قضای حاجت از ۳ بار در روز تا ۳بار هفتگی طبیعی محسوب میشود البته بشرط اینکه هربار خیلی طول نکشد و احتیاجی به زور زدن بیشتر از اندازه و استفاده از وسائل کمکی برای تخلیه مدفوع وجود نداشته باشد.
به بیان او قضای حاجت بایستی در کمترین حالت روزی ۱ بار انجام پذیرد.
قوام مواد دفعی نیز بایست به صورتی باشد که فرد را اذیت نکند یعنی نه آنقدر خشک باشد که مدت دور کردن را طولانی کند، به فرد فشار بیاورد و قسمت مقعد را زخم کند و نه آنقدر آبکی باشد که همراه خود مایعات خیلی زیاد و مواد مغذی که از قبل جذب شده اند را دور کردن کند.
انواع اسهال و انواع یبوست
طبیبان یبوست را به دو صورت تعریف می‌کنند؛ یکی هنگامی که شمار دفعات مدفوع کردن کاهش می‌یابد (کمتر از ۳ بار در هفته) و دیگری هنگامی که فرد روزانه دور کردن دارد ولی یا دور کردن ناکامل دارد یا اجابت مزاجش به همراه دشواری هایی مانند احساس انسداد است و احتیاج به لوازم کمکی برای تخلیه مدفوع پیدا میکند. اسهال نیز به حالتی گفته میشود که در آن قوام مدفوع افت پیدا میکند؛
حال این کاهش قوام میتواند به همراه افزایش دفعات قضای حاجت (بیشتر از ۳ بار در روز) یا بالارفتن حجم مدفوع (بیشتر از ۲۰۰ سی سی در روز) باشد.
چنانچه حجم مدفوع افزایش پیدا نکرده باشد و فقط شمار دفعات قضای حاجت زیاد شده باشد، می‌گوییم فرد گرفتار اسهال کاذب شده است.
این حالت بیشتر در اشخاصی دیده میشود که دچار روده‌های تحریک پذیر هستند.
درصورت وقوع یبوست یا اسهال و حتی اسهال کاذب، قطعا می‌بایست به دکتر مراجعه نمائید و تحت مداوا قرار بگیرید.
چنانچه شکم تان دیر به دیر کار میکند …
برای اینکه جسم خود را عادت دهید تا دست کم روزی ۱ بار دور کردن مدفوع داشته باشد، بایستی هر روز بیست تا سی دقیقه پس از هر نوبت غذایی (صبحانه، ناهار و شام) به دستشویی بروید و حتی چنانچه احتیاج به دور کردن ندارید تلاش کنید در آنجا بمانید و میزانی آب خنک روی دست و محل دور کردن بریزید.
این کار روده‌ها را تحریک مینماید. تا با حرکات دودی شکل و غیرارادی خود، مواد دفعی را به طرف پایین سوق دهد.
امکان دارد در روزهای اول این ممارست، هیچ دفعی صورت نگیرد یا میزان دور کردن خیلی اندک باشد ولی بایست بدانید که با تکرار آن پس از مدت زمانی سیستم هاضمه حالت شرطی می‌یابد و می‌توانید نیم ساعت پس از هر نوبت غذایی به آسانی تخلیه مدفوع داشته باشید.
عوامل بوی نامطلوب مدفوع
مدفوع نباید بوی خیلی بدی داشته باشد.
بوی نامطلوب مدفوع نشاندهنده تخمیر توسط باکتری‌ها در روده بزرگ است.
به عنوان نمونه اشخاصی که بدن شان فاقد آنزیم هضم شیر (لاکتوز) است چنانچه شیر استفاده کنند مدفوع شان بسیار بدبو خواهد شد زیرا شیر در روده باریک شان هضم نمی‌شود و باقیمانده قند آن وارد روده بزرگ شده و توسط باکتری‌ها تخمیر میشود.
نیاز به گفتن است که کمبود لاکتوز هم میتواند به صورت نخستین وجود داشته باشد و هم به صورت ثانویه و براثر یک بیماری خاص بوجود بیاید. اگر گمان میکنید مدفوع تان بوی خیلی بدی دارد، می‌بایست در مراجعات پزشکی این موضوع را طرح کنید تا معلوم شود بیماری خاصی دارید یا صرفا نوع مواد خوراکی مصرفی تان علت این بوی نامطلوب است.
سه حالت غیرطبیعی
مدفوع باید قوام خمیری و پیوسته داشته باشد، بنا بر این اگر به حالت گلوله گلوله خارج شود و قسمتی از آن خشک باشد و قسمتی از آن آبکی، طبیعی شمرده نمی‌شود.
درواقع این حالت نشان میدهد گذرگاه هضم طبیعی نبوده است.
هم چنین مواد دفعی باید یکپارچه هضم شده باشند، بنابراین وجود تکه هایی از غذای هضم نشده در مدفوع میتواند نشانه بیماری باشد. به بیان این کارشناس طب مکمل، مدفوع باید از دید بو و تا حدی رنگ، تابع غذای خورده شده باشد؛ به عنوان مثال اگر فردی غذای حاوی سیر بخورد طبیعیست که مدفوعش اندکی بوی سیر خواهد گرفت ولی چنانچه فرد سیر نخورد و مدفوعش بوی سیر بدهد، غیرطبیعی است و بایست مورد بررسی قرار گیرد.
مدفوع تیره رنگ نشانه چیست.
برنگ مدفوع باید از خانواده رنگ زرد باشد. تیره بودن آن میتواند نشانه خونریزی از معده یا روده باشد. البته زمانی احتمال خونریزی مطرح میگردد که مدفوع علاوه بر تغییر رنگ به تیره یا زرشک ی، با این وجود شل و خیلی بدبو هم باشد.
در این وضعیت فرد قطعا بایست کولونوسکوپی و در صورت لزوم آندوسکوپی شود.
سرطان همچنین یکی دیگر از علت‌های مدفوع تیره، شل و بدبو است.
مصرف بعضی داروها مانند «بیسموت» (ضد زخم معده ، روده و اسهال مسافرتی) یا قرص آهن هم میتواند سبب محکم و تیره شدن مدفوع شود.
گاهی وقتها فرد نه داروی خاصی استفاده میکند، نه خونریزی دارد ولی مدفوعش تیره رنگ است، این حالت میتواند بخاطر کمبود استفاده از آب اتفاق بیوفتد.
رنگ زرد مدفوع نشانه چیست.
چنانچه رنگ مدفوع به سفید نزدیک شود احتمال دارد نشانه بعضی بیماری‌های مجراهای صفراوی باشد که در اینصورت بطور معمول زردی در چشم نیز دیده میشود.
دکتر عباسیان نیز عقیده دارد مدفوع زردرنگ یا مدفوعی که به همراه آب زرد رنگ است بطور معمول به علت افزایش مایع صفرا دیده میشود.
این حالت زیادتر در افرادی اتفاق میوفتد که صفراوی طبع هستند و بدن‌های خشک و گرم دارند.
این کارشناس طب مکمل توصیه میکند که چنانچه به همراه مدفوع تان خون یا میزان فرآوانی صفرا (مایع زردرنگ آبکی) یا کف و بلغم بسیار زیاد دیدید قطعا می‌بایست به دکتر مراجعه نمائید.
البته مصرف زعفران ، هم چنین بعضی دواها و داروهای شیمیایی مانند ویتامینهای گروه D همچنین میتوانند رنگ مدفوع را زرد کنند.
چه وقتی به طبیب مراجعه کنیم؟
یکی از نکات با اهمیتی که بایست به آن دقت کنید تغییر حالت قضای حاجت است، مخصوصا چنانچه این دگرگونی ماندگار شود یا این که با وقوع حادثه‌ای آغاز شود؛ به عنوان مثال اگر بعد از ضربه به شکم یا مصرف یک ماده خوراکی خاص متوجه شویم مدفوع مان تغییر قوام یا رنگ داده یا اینکه خون در آن دیده میشود، قطعا لازم است به دکتر مراجعه کنیم، ضمنا چنانچه قضای حاجت ۲ تا ۳ روز صورت نگیرد و شکم کار نکند، قطعا بایست با دکتر مشاوره کرد.