رگ به رگ شدن گردن
رگ به رگ شدن گردن یکی از زیانهای نسبتا رایج است که جای تاسف است که به خاطر فقدان تشخیص درست یا درک درست وضعیت فرد بیمار، در بیشتر موارد نادیده گرفته شده یا به شیوهی اشتباه درمان میشود.
کشیدگی عضلات گردن و رگ به رگ شدن گردن بطور معمول نتیجهی وارد شدن ضربهی شدید از پشت سر (خصوصا در تصادفات ماشین) است و عواقب ناشی از این زیان میتواند حتی سبب نشانههای فیزیولوژیکی مزمن مانند افسردگی یا اضطراب شود.
خوشبختانه، رگ به رگ شدن گردن، زندگی فرد را به مخاطره نمیاندازد ولی این زیان جدی است و میتواند در آتیه باعث بروز دورههای طولانی مدتِ درد و درماندگی فرد بیمار شود.
بخش زیادی از اشخاص احتمال دارد پس از تصادفات رانندگی کوچک، بسیار سریع التیام و بهبود بیابند. و هیچ عارضههای مزمنی نداشته باشند، ولی بعضی افراد نیز حتی تا سالها بعد از تصادف یا صدمه دیدگی همچنان به برخی نشانههای گرفتار هستند.
رگ به رگ شدن گردن چیست؟
رگ به رگ شدن گردن یکی از زیانهای رایج گردن است که پس از حرکت بسیار سریع و غیرمنتظره گردن بسمت پیش رو و جلو یا عقب ایجاد میشود.
این حرکت غیرمنتظره و سریع گردن بطور معمول بر اثر افزایش یا کاهش سرعت غیرمنتظره تن و بدن است که غالبا در تصادفات ماشین رخ میدهد.
واژهی «رگ به رگ شدن» گردن به معنی صدمه دیدن به ساختارهای استخوانی و ساختارهای نرم گردن است.
دلیل رگ به رگ شدن گردن چیست؟
رگ به رگ شدن گردن در بیشتر موارد بر اثر تصادفات ماشین رخ میدهد.
در این تصادفات ماشینی که سرعت زیادی دارد به عقب ماشینی برخورد میکند که ساکن است یا سرعت اندکی دارد.
در این وضعیت سرِ سرنشینان ماشین جلویی به دلیل ضربهای که از عقب وارد شده است، بطور خیلی ناگهانی و بیشتر از اندازه به سوی عقب خم میشود.
چرا که صندلی ماشین، تنهی فرد را به جلو هل میدهد و در نتیجه سر و گردن که تکیه گاهی ندارند به سوی عقب خم میشوند.
پس از یک تاخیر بسیار کوچک، سر و گردن نیز بدنبال تنه و با سرعت بالا و بطور خیلی ناگهانی بسمت پیش رو و جلو خم میشوند.
تحقیقات تازه مشخص کرده اند که ضربهی شدیدی که از عقب وارد میشود، باعث میشود که مهرههای پایینی در ستون مهرهها گردنی در حالت خمیده به عقب و مهرههای بالایی در ستون مهرهها گردنی در حالت خمیده به جلو قرار بگیرند. این فشارها سبب ایجاد شدن حالت منحنی مانند غیرطبیعی در ستون مهرهها گردنی به شکل حرف S میشود.
تصور میشود که این حرکت غیرعادی گردن و این حالت غیرعادی، سبب زیان به ساختارهای نرم گردن (رباطها، کپسول مفصلی اطراف مفاصل فاست و عضلات گردن) میشود.
نشانههای رگ به رگ شدن گردن چیست؟
رایجترین نشانههای متعاقب از رگ به رگ شدن گردن شامل:
درد و خشکی گردن
سردرد
خشکی و درد شانه
سرگیجه
حس خسته بودن مفرط
درد فک
درد بازو
احساس کاستی در دستها
اختلالات بینایی
وزوز گوش
درد کمر
در موارد بروز زیانهای خیلی شدید و مزمن متعاقب از رگ به رگ شدن گردن، نشانههای زیر وجود دارند:
افسردگی
عصبانی شدن
اضطراب
اضطراب و نگرانی
وابستگی به دارو
نشانگان اضطراب و نگرانی بعد از حادثه
بیماریهای خواب ( بیخوابی )
پس از رخ دادن تصادف، شاید فرد بیمار به مرکز درمانی یا مطب متخصص طب فیزیکی انتقال داده میشود تا مورد ارزیابی قرار گیرد.
دکتر به دقت وضعیت فرد بیمار را وارسی میکند تا گزینش کند که فرد بیمار گرفتار آسیبی که به مداوا احتیاج دارد، شده است یا نه.
بنابر نشانه هایی که فرد بیمار دارد و برآیند معاینات دکتر متخصص، احتمال دارد واجب و ضروری باشد که فرد بیمار از گردنبند طبی میشود از.
دکتر متخصص هم چنین تصاویر رادیوگرافی از گردن فرد بیمار را وارسی میکند تا زیانهای محتمل بیشتر را در صورت وجود، مشخص کند.
بااهمیتترین اقدام در ارزیابی و معاینهی فرد بیمار این است که گزینش شود که آیا آسیبی جدی که احتیاج به مداوا فوری داشته باشد، به گردن و سر یا باقی نقطههای بدن فرد بیمار وارد شده است یا نه.
در حالتی که تصاویر رادیوگرافی گردن طبیعی به نظر بیایند ولی فرد بیمار همچنان گردن درد شدیدی داشته باشد، دکتر متخصص توصیه خواهد کرد که یک هفتهی دیگر نیز گردنبند طبی را استفاده کرده و بعد برای ارزیابی مجدد، به دکتر مراجعه نماید.
در این موقع، دکتر متخصص تصاویر رادیوگرافی جدید که از گردن گرفته شده است را میبیند تا تغییرات ایجاد شده در گردن را ارزیابی نماید.
در حالتی که دکتر به وجود زیانهای بیشتر ساختارهای نرم گردن مشکوک باشد، انجام رادیوگرافی در حالت گردن خمیده یا انجام اسکن ام آر آی را تجویز میکند.
این عکس برداریها توانایی دارند وجود زیان ساختارهای نرم یا بی ثباتی در ساختارهای گردن را بطور مناسبتر و واضحتری نشان دهند.
رگ به رگ شدن گردن چگونه درمان میشود؟
نحوهی درمان رگ به رگ شدن گردن، به نوع نشانههای فرد بیمار وابسته است.
بااهمیتترین مسئله در زمینه درمان رگ به رگ شدن گردن این است که تا جای ممکن به خوبی در زمینه زیان فرد بیمار به او اطلاعات داده شود و فرد بیمار درک صحیحی از وضعیت خود داشته باشد.
دلیل ظهور زیان، شیوههای درمانی موجود و برآیند محتمل درمان، از جمله اطلاعاتی هستند که بایستی در اختیار فرد بیمار گذاشته شوند.مریض بایست به خوبی بداند که گرفتار یک زیان اساسی و مهم و جدی شده است ولی با وجود این تقریبا تمامی بیمارانی که گرفتار این زیان میشود، با انجام اقدامات درمانی مناسب، به خوبی التیام و بهبود پیدا میکنند.
بیمارانی که این اطلاعات را ندارند محتمل است به نشانههای مزمن متعاقب از رگ به رگ شدن گردن (مانند افسردگی، اضطراب و …) گرفتار شوند.
درمان ابتدایی و نخستین برای رگ به رگ شدن گردن بطور معمول بکارگیری گردنبند طبی به مدت چند هفته است.
مقصود از پوشیدن گردنبند طبی این است که دامنهی حرکتی گردن محدود شود تا از پیدایش زیانهای بیشتر به گردن ممانعت شود.
ولی تحقیقات جدیدتر مشخص کرده اند که بی حرکت کردن گردن به مدت زمان طولانی، در حقیقت بهبودی را به تعویق میاندازد و در صورتیکه ستون مهرهها گرفتار انحراف نشده باشد، متخصص طب فیزیکی، انجام تمریناتی برای حرکت دادن و افزایش دامنه حرکتی گردن را در همون مراحل اولیهی درمان تجویز میکند.
رگ به رگ شدن گردن و مداوای آن
بکارگیری هر درمانی بستگی شدیدأ درد و شرایط شما دارد، متخصص فیزیکی با ارزیابی دقیق بهترین درمان اثربخش را گزینش و انتخاب خواهد کرد.
بررسیهای مشخص کرده اند که بیمارانی که در فازهای ابتدائی بعد از صدمه دیدگی انجام تمرینات حرکتی گردن را شروع میکنند بطور معمول دورهی بهبودی سریعتری دارند و نشانههای آنها به طوری مطمئنتر و تندتر التیام و بهبود پیدا میکنند.
این شیوه درمانی شامل انجام حرکات چرخشی گردن است که در هر ساعت ۱۰ بار تکرار میشود.
این تمرینات طی چهار روز نخست بعد از صدمه دیدگی و بی درنگ بعد از زمانی انجام میشوند که نشانههای فرد بیمار (مانند درد) به او اجازهی انجام حرکات را بدهند.
انجام فیزیوتراپی نیز میتواند کمک زیادی قرار بدهند بکند تا هرچه پیش از بکارگیری گردنبند طبی بی نیاز شود.
این درمانها هم چنین به قوی نمودن ماهیچهها گردن و کاستن از درد گردن در موقع حرکت کمک میکنند.
کاردرمانی نیز به مریضها ی کمک میکند تا هرچه تندتر و به طوری ایمن به محیط کاری خود بازگردند.
در حالتی که فرد بیمار بعد از صدمه دیدگی، به نشانههای فیزیولوژیک مانند عصبانی شدن ، اضطراب و افسردگی گرفتار شود، پیشنهاد میشود که وضعیت روحی و احساسی فرد بیمار نیز در معالجه درنظر قرار گیرد.
این که فرد بیمار بداند و درک کند که شانس بالایی برای بهبودی کامل و کامیابی آمیز دارد و احتمال ظهور نشانهها مزمن ناشی از صدمه خیلی اندک هستند، کمک بسیاری به ارتقای روحیهی او میکند.
چطور میتوان از رگ به رگ شدن گردن جلوگیری کرد؟
هر چند همواره هم ممکن نیست که از پیدایش تصادفات جلوگیری کنیم، ولی پیشرفتهای تازه در زمینهی ایمنی ماشینها، ریسک ظهور چنین زیان هایی را کمتر کرده است است.
پیشرفتهای که در زمنیهی کارایی کمربندهای ایمنی و تکیه گاههای سر بدست آمده است، توانسته ند کمک فراوانی به کاهش ریسک ظهور زیان رگ به رگ شدن گردن، بکنند.
استفادهی درست از این امکانات، نقشی اساسی در جلوگیری از ظهور زیانهای گردن دارند.
تکیه گاههای سر به طوری طراحی شده اند که از خم شدن بیشتر از اندازه گردن به سوی عقب در هنگام تصادف جلوگیری کنند.
برای آنکه این خصوصیت تکیه گاه سر بدرستی عمل کند، واجب و ضروری ست که ارتفاع تکیه گاه سر عینا در پشت سر تنظیم شود.
چنانچه تکیه گاه سر در حدی پایین باشد که پایینتر از سر قرار گیرد، حتی میتواند سبب کشیده شدن بیشتر سر به سوی عقب نیز بشود.
بخش زیادی از ماشینها دارای امکانات ایمنی بیشتر مانند کیسهی هوا روبه رو و کیسههای هوای جنبی هستند که از راننده و مسافران بیشتر حفاظت میکنند.