مضرات استامینوفن

کاریکه استامینوفن با بدن میکند.

استامینوفن به این علت که بی نسخه به فروش میرسد تبدیل به یکی از دواهایی شده که بخش زیادی از اشخاص برای بکارگیری آن هیچ ترسی به دل راه نمیدهند و با کوچکترین احساس دردی مانند نقل و نبات این قرص را استفاده میکنند.

زمانهای گذشته بدین شکل امروز خبری از دوا و دکتر نبود و شمار داروخانهها آنقدر اندک بود که برای یافتن یک قرص ساده اشخاص باید مسافتی طولانی را طی میکردند ولی با گذشت زمان همه چیز تغییر نموده است.

شمار طبیبان و داروخانهها هر روزه بیشتر و بیشتر میشود و در مجاور همه این تغییرات، استفاده از دارو علی الخصوص به شکل خودسرانه افزایش پیدا کرده و مشکلی بنام سوء استفاده از دارو مطرح است.

تحقیقات تازه پژوهندگان این نظریه را طرح کرده بود که استامینوفن علاوه بر درد جسمانی، سبب می‌شود فرد تجربیات آزاردهنده اجتماعی یا عواطف تلخ متعاقب از روابط خود را هم با شدت پایین‌تر درک کند.

تحقیق پژوهندگان دانشگاه اوهایو تاثیر این دارو را اضافه بر کاستن از درک عواطف منفی ، شامل عواطف مثبت مانند لذت هم می‌داند این پژوهش به این جمع بندی رسیده که استامینوفن علاوه بر آرام کردن درد ‌های جسمانی، عواطف، چه مثبت چه منفی، را نیز کرخ میکند.

بنابراین می‌توان بیان کرد که این دارو علاوه بر درد می‌تواند احساس لذت را نیز در فرد بکاهد.

استامینوفن

استامینوفن علاوه بر تاثیر بدنی بر روح نیز اثر گذار است.

به بیان جفری دورسو، روانشناس اجتماعی در دانشگاه اوهایو و مدیر این تیم پژوهشی، «به استامینوفن بایست به دید یک تسلی دهنده همه جانبه عواطف نگاه کرد نه فقط مسکن درد»

او در یک پژوهش تجربی به هشتاد و دو دانشجو در دو نوبت یک قرص یک گرمی استامینوفن و یک قرص دارونما (پلاسبو) داد

پژوهشگران بعد در هر نوبت بعد از گذشت یک ساعت، یعنی زمان شروع فعالیت دارو، به دانشجویان چهل عکس نشان دادند که از منظر حسی و عاطفی برانگیزاننده بودند؛ به عنوان مثال عکس هایی از کودکان گرفتار سوءتغذیه شدید یا کودکان شادی که با گربه بازی می‌کردند.

بعد از آن، از دانشجویان خواسته شد که براساس مثبت یا منفی بودن تصاویر به هرکدام تا ۵ نمره مثبت یا منفی بدهند.

در نوبت بعدی از اونها خواسته شد که بازتاب عاطفی خود را به عکس‌ها، با صفر به معنای اندک یا بی تفاوتی و ده برای زیادترین عکس العمل احساسی، ارزیابی کنند.

برآیند نشان داد افرادی که قرص حاوی دارو را خورده بودند عکس العمل احساسی پایین‌تر به تصاویر نشان داده بودند؛ به این شیوه و ترتیب که عکس‌های شاد تاثیر پایین‌تر در انگیزش عواطف داشتند و عکس‌های منقلب کننده نیز عواطف را کم‌تر جریحه دار کرده بودند.

پروفسور ژول دمول، استاد داروسازی دانشگاه ژنو عقیده دارد علت چنین اثری میتواند این باشد که «استامینوفن روی همان مسیری تاثیر میگذارد که سروتونین در ساختار اعصاب مرکزی طی می‌کند» سروتونین هورمونی است که سبب ثبات خلق و کاهش اضطراب و افسردگی میشود از اینرو در ایجاد عواطف خوب تاثیردارد
پروفسور ژول دمول، می‌گوید: «من مولکول استامینوفن را می‌شناسم پس برای من بدیهی است که استامینوفن روی گیرنده‌های گوناگونی اثر بگذارد و هرگز تعجب نمی‌کنم چنانچه اثرات دیگر این مولکول روزی کشف شود»
با اینکه روش این پژوهش به نظر پروفسور ژول دمول و پژوهشگران دیگر به بهترین شکلی انجام شده ولی تحقیق روی جمعیت نسبتا اندکی انجام گرفته، و در زمینه افرادیکه در این پژوهش شرکت داشتند هیچ اطلاعاتی ارائه نشده است.

برآیند این پژوهش با اینکه جالب می‌باشند و این احتمال را طرح میکند که استامینوفن روی گیرنده‌های گوناگونی تاثیر میگذارد ولی نمی‌توان به این جمع بندی رسید که استامینوفن می‌تواند واکنش‌های عاطفی به اتفاقات زندگی حقیقی را تخفیف دهد و به عنوان مثال از آن به عنوان داروی ضد اضطراب استفاده شود یا اینکه خوردن استامینوفن لذت شب عروسی فرد را اندک کند.

به بیانی دیگر تا تحقیقات بیشتر با برآیند روشن‌تر و محکم‌تری انجام نشود، نتیجه این پژوهش کاربرد بالینی ندارد.

استامینوفن در پی یک اشتباه کشف شد!

مصرف تب بر به قرون وسطی برمی گردد، هنگامی که مصریان از عصاره برگ درخت بید و سالیسیلات موجود در آن به منظور کاستن از درد و تب استفاده می‌کردند. بعدها بقراط نیز با شعار «طبیعت، دکتر متخصص همه بیماران است» برای آرام کردن درد وضع حمل و کاهش تب، جوشانده برگ درخت بید را سفارش می‌کرد.

یونانیان و رومیان نیز قرن‌ها این شیوه را با اندکی تغییر بکار می‌گرفتند، گاهی بصورت ترکیبی با برگ درخت گنه گنه.

ولی به آهستگی با نایاب شدن و بنابراین گران شدن برگ گنه گنه احتیاج به مواد جایگزین پدیدار شد.

تا زمانی که در اواخر قرن نوزدهم بعد از چهل سال کوشش به منظور پالایش و جداسازی ماده اساسی این دارو، داروسازی به غلط مواد دیگری را در اختیار یک تیم تحقیقاتی قرار داد و بدین گونه استامینوفن در پی یک اشتباه کشف شد.

استامینوفن یا پاراستامول یکی از پرفروش‌ترین دواهایی است که بطور تقریبی در همه جای جهان بی نسخه دکتر در اختیار مردم قرار میگیرد استامینوفن نامی است که برای داروی پاراستامول در امریکا، کانادا و ژاپن گزینش و انتخاب شده است و هم چنین با نام‌های تجاری گوناگونی مانند پنادول و تایلنول در سرزمین‌های دیگر انگلیسی زبان به فروش می‌رسد.
پاراستامول عموما بعنوان یک مسکن پایین دردهای بدنی و تب بر مصرف میشود ولی از این دارو به همراه ترکیبات دیگر، در تسکین‌های دردهای دشوار بعد از جراحی و یا مراقبت‌های تسکینی برای بیماران سرطانی هم استفاده میشود.

عارضه‌های استفاده زیادتر از حد استامینوفن

با وجود این استفاده زیادتر از حد این دارو می‌تواند نقص حاد و کشنده کبد را درپی داشته باشد؛ علی الخصوص در سن و‌سال بالا، انسانهایی که به چند بیماری گرفتار هستند یا چندین نوع داروی دیگر هم مصرف میکنند سازمان خوراک و داروی امریکا توصیه میکند که استامینوفن مطابق دستور دکتر متخصص استفاده شود.

در سال ۲۰۱۱ این سازمان حتی ۱ برنامه آموزشی برای آگاهی رسانی همگانی جهت جلوگیری از استفاده زیادتر از حد (overdose) تدارک دیده بود.

اثرات جنبی و خطر صدمه دیدگی کبدی متعاقب از مصرف نمودن این دارو به همراه مصرف مکرر الکل افزایش میابد.

مسمومیت استامینوفن یکی از علل اساسی و مهم زیان کبدی در جهان غرب است و در ایالات متحده، استرالیا، انگلستان و نیوزیلند از شایع‌ترین مسمومیت‌های دارویی است.

با وجود این هنوز از دید آکادمی متخصصان اطفال امریکا و موسسه ملی بهداشت و مراقبت‌های عالی این سرزمین و کشور، استامینوفن را مناسبترین دارو برای به منظور کاستن از درد و تب در اطفال می‌دانند.
بدین گونه پاراستامول یا استامینوفن اصولا چنانچه بصورت نامکرر، باندازه اندک و مطابق دستور دکتر یا توصیه‌های شرکت سازنده استفاده شود، دارویی بدون خطر شناخته میشود.
توزیع این دارو در ایران در سال ۱۳۹۲، بصورت قرص ساده ۳۲۵ میلی گرمی یا ۵۰۰ میلی گرمی به همراه کدئین، به یک میلیارد و پانصد و سی میلیون عدد قرص رسید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سه × 5 =