ارتباط شیوه خوابیدن و خواب دیدن
شاید روزی برسد که ما بتوانیم خواب هایمان را کنترل کنیم، یعنی گزینش کنیم که چه خوابی ببینیم محققان در پژوهشهای نوین خود مدل خوابیدن را در دیدن انواع خواب اثربخش میدانند.
بر اساس گزارش ساینس، نگاهی به پژوهش هایی که در سالهای گذشته بر روی شیوه خوابیدن انجام شده گویای این است که وقتی وضعیت و موقعیت دراز کشیدن در وقت خواب عوض میشود، نوع رویا دیدن اشخاص هم تغییراتی میکند.
برای نمونه به نظر میاد که شیوه دراز کشیدن و به خواب رفتن، احتمال دارد بر شیوه فعالیت مغز در وقت خواب اثر گذارد.
پژوهشی که در سال ۲۰۰۴ انجام شد، از داوطلبین خواسته شد که پس از خوابیدن برروی قسمت راست یا طرف چپ بدن، رویاها، کابوسها و میزان شفافیت این خوابها را ثبت کنند.
برآیند این پژوهش نشان داد که کسانی که بر روی طرف چپ بدنشان میخوابند خیلی بیشتر از دیگر دسته خوابهای پریشان دیده بودند.
اشخاصی که بر قسمت راست خوابیده بودند، بیشتر امکان داشت که خواب هایشان را بخاطر بیاورند و حس امنیت و راحتی در حین خواب هایشان داشته باشند.
ولی هر ۲ دسته، که منحصرا اجازه داشتند بر یک سمت بدن بخوابند، گفتند که کیفیت خوابشان به مراتب کمتر شده است.
با آن که این مطالعه محدودیتهای خاصی (مثل دسته کوچک شرکت کنندگان) را داشت، ولی پژوهشگران به این جمع بندی رسیدند که بین کیفیت خواب و شیوه دراز کشیدن ارتباطی وجود دارد چرا که شیوه کارکرد مغز احتمال دارد با حالت بدن ارتباط داشته باشد.
در پژوهشی دیگری که در دانشگاه هنگ کنگ انجام شد، مطالعه رفتاری داوطلبان در وقت خواب نشان داد که کسانی که بر روی شکمشان میخوابند و صورتشان به سوی تخت است، زیادترین میزان رویاهای شفاف و واضح را دارند: رویاهایی مانند دیدن اجسام فضایی، حبس شدن در مکانی، تنگ آمدن نفس، نظریاتی هم هستند که میگویند چنانچه به صورت نشسته بخوابیم، خوابهای شفافتر و واضحتری میبینیم چرا که به حالت بیداری نزدیک تریم
ولی هم اکنون هیچیک از این نظریهها در مقایس بزرگ پایدار نشده اند. ولی بغیر از شیوه دراز کشیدن، طبیبان پیشنهادهایی برای مناسبتر شدن کیفیت خواب دارند مانند داشتن زمان مشخص برای خواب، اجتناب از فعالیتهای اضطراب و نگرانی زا پیش از خوابیدن، فعالیت بدنی منظم، اجتناب از خوردن خوراکیهای سنگین پیش از وقت خواب، تنظیم درجه حرارت اتاق خواب و خاموش کردن لوازم الکترونیکی مانند موبایل که امکان دارد در نیمه شب شما را از خواب بیدار کند.
فرضیههای جدید، خواب را راهی برای بیان و بروز میلهای ضمیر ناهوشیار انسانها در فضایی امن و غیر حقیقی تعریف میکند.
شاید برای اینکه انجام آنها در جهان حقیقی ناممکن، غیر قابل قبول و حتی قابل پیگیری و غیرقانونی باشد.
ولی چیزی که میدانیم این است که ولو در سده بیست و یکم هم تاکنون، پژوهشگران اطمینان ندارند ‘چرا ما خواب میبینیم؟ ‘.
بعضی از محققان گمان میکنند که خواب دیدن به علل و دلایل روانی در انسانها مسیر تکاملی یافته است.
گروهی دیگر اعتقاد دارند که با توجه به اینکه فعالیتهای عصبی زیادی در مغز، در وقت خواب و علی الخصوص در وقت REM در جریان است، خواب دیدن میتواند محصولی بی معنا، از این فعل و انفعالات مغزی باشد.
خواب REM زمان عمده خواب دیدن است و چنانچه در این موقع از خواب بیدار شوید بیشتر رویاهای خود را به آشکار به یاد میآورید.
نظریه دیگری وجود دارد که خواب را مکانیزمی برای در هم آمیختن خاطرات، حل مشکلات و نبرد کردن با عواطف میداند. این فرضیه، خواب دیدن را به منظور حفظ سلامت ذهن ی و احساسی اشخاص واجب میداند.