به دنبال چشمه جوانی در DNA خودمان باشیم نه در دنیای بیرون!

آیا تاکنون به ذهنمان خطور کرده DNA و RNA چه ربطی به جوانی ما دارند؟

  چگونه DNA به تولید بافت یا پوست نو کمک می کند؟

مولکول DNA

سلام دوستان زیبان! مطلب امروز من درباره عملکرد DNA برای تولید پروتئین در بدن است! یکی از کاربردهای پروتئین همان جوان سازی است. اینبار می خواهم از روش جالبتری برای ارایه مطالب زیبان استفاده کنم. متن های ویدئو های آموزشی را در سایت زیبان می نویسم. شما ویدئو را در آپارات یا در همین سایت زیبان مشاهده می کنید.این طوری نه شما از مقاله های طولانی خسته می شوید و نه من وقت زیادی صرف می کنم.

همچنین، عکس های مربوط به ویدئو عملکرد DNA  و تولید پروتئین جوانسازی نیز لابلای متن ترجمه درج می شود. اگر می خواهید متن زیرنویس فایل خاصی را در سایت بگذارم با زیبان تماس بگیرید. برای تماس با پزشکان فوق تخصص زیبایی و جوانسازی ما اینجا لینک کنید. یا با کانال تلگرامی askq_bot@ سوالات خود را بپرسید و در اسرع وقت پاسخ بگیرید. نکته: @ در ابتدای لینک نوشته شود.

برای انتخاب تجهیزات مناسب، پزشک حرفه ای و روش درمانی مناسب، قبل از هر چیز باید اطلاعات خود را افزایش دهیم. شاید با دانستن یک نکته جدید در انتخاب روش درمان بیشتر دقت کنیم. برای حفظ سلامت خود در شرایط امروزی، بهتر است درباره ی اثرات متقابل محیط/مواد شیمیایی و سلول، بافت، عضله و اندام بیشتر بدانیم. زیبان از پژوهشگران علمی برتر استفاده می کند تا هر بار با مفاهیم پزشکی-درمانی بهتر آشنا شوید.

اکنون برویم سر اصل مطلب: با لینک زیر به متن ویدئویی با عنوان نمایش انیمیشن DNA و کارکرد آن به زبان ساده در آپارات متصل شوید. لینک منبع ویدئو.

DNA چیست و چگونه عمل می کند؟

DNA یک درشت مولکول اسید دیوکسی ریبونوکلئیک (DeoxyriboNucleic Acid) است. یعنی، DNA از گروههای باز نیتروژنی، اکسیژن، گروه قندهای کربنی و اسیدهای فسفاتی تشکیل شده است. دسته ای از اتم ها به هم می پیوندند. از به هم پیوستن این اتم ها یک نردبان مارپیچی بلند شکل می گیرد.

نردبان مارپیچ DNA از مولکول تشکیل شده

اگر از بیولوژی دانشی دارید یا فیلم پارک ژوراسیک را دیده اید، حتما می دانید DNA منشاء تولید مواد سازنده حیات است. اما چگونه یک مولکول تنها می توانند مخلوقات پیچیده ای مانند یک درخت، سگ و یا دایناسور را پدید آورده باشد؟

برای پاسخ به این سوال بیایید نگاهی به اسیدهای آمینه بیاندازیم.

قرارگیری DNA و سیتوپلاسم در سلول

اسیدهای آمینه مواد شیمیایی بسیار ریزی در درون بدن هستند. سرمنشاء حیات موجودات زنده اسیدهای آمینه می باشند. بیست نوع اسیدآمینه وجود دارد. هر اسید آمینه شکل و فرمول مخصوص به خود را دارد.

آن ها می توانند با آرایش های مختلف اجزاء خود انواع پروتئین ها با شکل های مختلف را در بدن تشکیل دهند.

اسیدهای آمینه پروتئین ها را می سازند. پروتئین ها با ترکیب یا با کمک مواد شیمیایی دیگر سلول زنده را می سازند. سلول ها بافت ها را می سازند. و بافت ها، پوست و اندام ها را تولید می کنند. من یا شما از ترکیب همه ی این ها ساخته می شویم. یادمان باشد میلیون ها پروتئین در بدن ما وجود دارد.

خلق موجود زنده از DNA

برای اینکه یک پروتئین خوب کار کند باید شکل و اندازه متناسب با عملکرد خود را داشته باشد. وگرنه در عملکرد آن اختلال ایجاد می شود. اینجاست که DNA وارد عمل می شود. ما از تمامی عملکردهای DNA سر در نمی آوریم. اما یکی از کارهایشان دستور دادن به اسیدهای آمینه برای ساخت پروتئین است.

DNA برای ساختن پروتئین باید به کمک RNA با اسیدهای آمینه ارتباط گیری کند.

اسیدهای آمینه طبق دستور فرمانده DNA در صفوف تعریف شده و منظمی آرایش می یابند. به لحاظ نظری، اگر پروتئین ها در زمان و مکان مناسب ساخته شوند، تشکیلات بعدی بدن (سلول، بافت، عضله و اندام) نیز مشکلی نخواهند داشت. شکل نردبانی زیر یک مدل ساده از DNA را نشان می دهد.

چگونه از DNA به خلق یک انسان با پوست جوان می رسیم؟

ساختار مارپیچ نردبانی DNA

پله های نردبان DNA از چهار ماده شیمیایی با رنگ ها و حروف متفاوت تشکیل شده اند. نصف مولکول رشته DNA را در نظر بگیرید. کدهای ژنتیکی سه حرفی (توالی کدهای ژن) از بالا تا پایین، برای مثال، ATG، CTA مثل یک کتاب می مانند. یک رشته انفرادی  DNA (مارپیچ دو رشته ای) بسیار بسیار دراز است. یعنی میلیونها حرف درازا دارد. اغلب شکل آن مانند یک نودل به هم پیچیده در هسته سلول است. سیتوپلاسم بیرون از هسته سلول قرار دارد. اسیدهای آمینه نیز در سیتو پلاسم قرار دارند. اسیدهای آمینه به پرئتئین تبدیل شوند. برای تعامل DNA با سیتوپلاسم، مواد شیمیایی مخصوصی درون هسته قرار دارند که کدهای DNA را کپی می کنند. این کپی کپی همان RNA نام دارد. RNA از نظر ساختار شبیه DNA است منتها تک رشته ایست و، به جای باز نیتروچنی تیامین، اوراسیل دارد.

ساختار و ترکیبات بازیDNA و RNA

RNAمی تواند از روزنه های ریز هسته سلول عبور کند. به سیتوپلاسم در بیرون از هسته سلول و نیز به ذره دیگری به نام ریبوزوم برسد. ریبوزوم ها همان ماشین های تولید کننده پروتئین ها هستند. آن ها حروف سه تایی RNA یعنی CODAN ها را می خوانند. اسیدهای آمینه بر طبق همین کدها در یک زنجیره آرایش و پیوند می یابند. با طویل شدن این زنجیره، زنجیره خمیده و تا می شود و به خودش می چسبد. با این عمل، یک پروتئین با شکل کامل تولید می شود.

در واقع، کدهای سه حرفی هستند که به ریبوزوم می فهمانند که کدام یکی از بیست اسید آمینه را در مرحله ی بعدی به پروتئین تبدیل کند. برای مثال، کد CAA به ماشین ریبوزوم می گوید که یک باز گلوتامین (G) را به چنگ بیاندازد. AGU به ریبوزوم دستور به چنگ انداختن یک تیامین (T) را می دهد. به همین منوال، عملکرد ساخت پروتئین پیش می رود.

تولید پروتئین با ماشین ریبوزوم با همکاری RNA

اکنون پروتئین ساخته شده می تواند کارهای متفاوتی انجام دهد. یکی از این کارها شکل دادن به سلول های جدید است. بنابراین، DNA ماده ی RNA را می سازد. RNA پروتئین می سازد و پروتئین زندگی را می سازد. فرآیند تولید مخلوقات عجیب و غریب و پیچده است. برای فهم این پدیده، بایستی دانش شیمی خود را بیافزاییم.

منبع

مطلب بعدی درباره ی آسیب DNA، عوامل آسیب DNA و چگونگی دفاع سلول ها و پروتئین های بدن از عملکرد طبیعی DNA می باشد. همچنین، به مشکلات آسیب DNA اشاراتی خواهیم داشت.

پژوهشگر: مریم اکبری زاده