همه چیز در مورد تب تیفوس و راههای انتقال آن

بیماری تیفوس چیست؟

تیفوس به فرانسوی Le typhus یک بیماری حاد تبدار است که دلیل آن یک باکتری (ریکتزیا) منتقله از بندپایان آلوده میباشد.

امکان دارد این عفونت پوست، سیستم عصبی مرکزی، لوله گوارش و ماهیچه‌ها را تحت کنترل بگیرد.

این اختلال دارای سرایت فرد به فرد نیست.

انواع بیماری تیفوس

در حالت کلی سه نوع تیفوس وجود دارد. رایج‌ترین نوع تیفوس، تیفوس اپیدمیک یا شپش ی است که عامل آن ریکتزیا پرووازکی می‌باشد.

نوع سوم تیفوس، آندمیک یا تیفوس ککی نام دارد که به تیفوس موشی شناخته شده است که عامل آن ریکتزیا تیفی می‌باشد.

نوع سوم تیفوس کنه‌ای نام دارد (tick typhus) که عامل بیماریزا (R australis) است.

عامل بیماری

عامل میکروبی این مریضی در تیفوس شپش ی (همه گیر)، ریکتز یا پروازکی و در تیفوس موشی، ریکتز یا تیفی است ریکتزیاها باکتریهای کوچکی هستند که انگل اجباری درون سلولی میباشند.

شکل ظاهری آن‌ها بصورت میله‌ای یا کروی است.

مرحله کمون: این مرحله در هر ۲ نوع تیفوس بین ۱ تا دو هفته و بطور معمول دوازده روز است.
دروه واگیری: بیماری تیفوس بطور مستقیم از یک فرد به فرد دیگر جابه‌جا‌ نمیشود.

مخزن بیماری: مخزن ریکتزیاها در تیفوس شپشی (همه گیر) آدم است و در تیفوس نوع موشی جوندگان هستند.

حشره منتقله در تیفوس شپشی، شپش و در تیفوس موشی، کک‌ها هستند.

تیفوس شپشی
تیفوس شپشی و انواع بیماری تیفوس

۱-تیفوس شپشی (همه گیر)

عفونت توسط شپش آلوده از آدم به آدم انتقال می‌یابد.
چرخه‌ی انتقال تیفوس شپشی
آدم / شپش/ انسان/ شپش

شپش با خوردن خون فرد تب دار آلوده میشود.

میکروب در روده شپش تکثیر یافته و بعد از شپش از راه خونخواری از یک آدم مریض در مرحله‌ی تبدار آلوده میشود.

میکروب در لایه سلول‌های سیستم روده‌ای شپش تکثیر می‌بابد و بعد از سه تا پنج روز در مدفوع شپش یافت میشود.

تیفوس موشی

عامل تیفوس آندمیک یا تیفوس ککی یا تیفوس موشی ریکتزیا تیفی (R typhi) میباشد.

این نوع تیفوس بین آدم و جانوران مشترک بوده و مخزن عفونت موش است.

عفونت در موش‌ها به شکل ناپیدا، بلند مدت و غیر کشنده می‌باشد.

تکثیر عفونت بین موشها با کک موش (x Cheopis) است.

هرگاه یک x Cheopis سرگردان بماند، آدم راآلوده میکند و سبب انتقال عفونت به آدم خواهد شد در حقیقت راه منتقل شدن بیماری به آدم گزش کک نیست.

روش‌های منتقل شدن بیماری تیفوس موشی

(۱) تلقیح مدفوع کک (Flea) آلوده
(۲) استنشاق مدفوع آلوده کننده خشکیده
بعد از آلودگی کک این حشره تا انتها عمر آلوده خواهد ماند و کک قادر نیست از راه تخمدان ریکتزیا را انتقال دهد.
۳- تیفوس کنه‌ای

اینگونه تیفوس یک بیماری حاد تبدار است که از راه یک باکتری انتقال یافته از کنه‌های آلوده میباشد.

این نوع تیفوس از فردی به نفر دیگر سرایت نمی‌کند.

این عفونت پوست، سیستم عصبی مرکزی، لوله گوارش و ماهیچه‌ها را گرفتار میکند و در همه سنین دیده میشود ولی در اطفال و افراد بزرگسال برنا شایعتر است.

تیفوس
تیفوس کنه‌ای و راه منتقل شدن بیماری تیفوس موشی

نشانه‌های تیفوس کنه‌ای

نشانه‌های زیر دو تا پنج روز بعد از گزش کنه بروز می‌کند:

تب و لرز

– جوش پوستی قرمز در منطقه دست و پا و تنه و شکم

سردرد

– کاستی و درد عضلانی، سفتی پشت

– تهوع و بالا آوردن

– گیجی و اغما

نشانه‌های تیفوس

نشانه‌های تیفوس بیشتر بطور معمول بصورت سردرد ، عرق، تب و دردهای همگانی ظاهر میشود.

پنج تا شش روز پس از پیدایش علائم بیماری دانه‌های قرمز در قسمت بالای شکم و بعد در تمام بدن جز صورت و روی دست و پا پیدا میشود.

بطور رایج آثار مسمو میت بسیار روشن بوده و بیماری بعد از دو هفته با فرو کش کردن تب تمام خواهد شد.

در صورت فقدان درمان بیماری و بیشتر در سن و سال بیشتر سبب مرگ میشود.

نشانه‌های تیفوس کنه‌ای همانند تیفوس شپشی و خفیفتر از آن و میزان کشندگی در این گونه برای تمام گرو ههای سنی نزدیک به یک در صد میباشد.

نشانه‌های، عارضه‌های و درمان بیماری تیفوس

درمان تیفوس

مصرف دا کسی سیکلین یا تترا سیکلین همراه کلرا مفنیکل خوردنی برای مداوای این بیماری به کار میرود.

عارضه‌های تیفوس

  • هپاتیت
  • خونریزی سیستم هاضمه
  • کاهش حجم خون
  • جلوگیری و کنترل تیفوس
۱- ملاحظه کردن بهداشت محیط و بهداشت فردی و استحمام و شستن مرتب لباسها
۲- سم پاشی کردن اماکن و لباسهای آلوده با حشره کش مناسب و یا هما هنگی سطوح بالاتر
۳- گزارش تلفنی و فوری موارد مشکوک
۴- چنانچه پاک سازی البسه و محل زندگی انجام شود دیگر احتیاج به جداسازی فرد بیمار نیست.
۵- اشخاصی که با فرد بیمار رابطه نزدیک دا شته اند بایست به مدت دو هفته مورد ارزیابی قرار بگیرند.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دو × دو =