مسمومیت با گاز مونوکسید کربن
مسمومیت با مونواکسید کربن یا گازگرفتگی مسمومیتی است که بخاطر تنفس گاز پرخطر کربن مونوکسید ایجاد میشود.
این مسمومیت که به وسیلهٔ انواع لوازم گازسوز از جمله بخاری، آبگرمکن، پیک نیک و حتی ذغال ایجاد میشود بیشتر در زمستون دیده میشود.
مونوکسید کربن گازی بی رنگ، بی بو، و بی مزه است که غالبا به عنوان «قاتل خاموش» شناخته میشود، زیرا این ویژگی‌ها تشخیص آن را دشوار می‌سازند. مونوکسید کربن بواسطه سوختن گاز، چوب، پروپان، زغال چوب یا دیگر انواع سوخت از مسیر پیشرانه‌های احتراقی، لوازم خانگی یا سیستم‌های گرمایشی ایجاد میشود.
نشانه‌های مسمومست با مونوکسید کربن
در وضعی که این منابع بطور رایج یک دلواپسی شمرده نمی‌شوند، ولی چنانچه خودرو در فضایی بسته در حال کار باشد، یا ساختار گرمایشی گرفتار نقص بوده یا از آن بدرستی استفاده نشود، میزان مونوکسید کربن میتواند به سطوح سمی و پرخطر افزایش یابد، که مسمویت فرد یا آنهایی که در آن نزدیکی هستند. را بهمراه دارد.
وقتیکه بدن بیشتر از حد معمول مونوکسید کربن تنفس کند، این گاز در خون جایگزین اکسیژن میشود.
بدون اکسیژن، سلول‌ها در همه بدن می‌میرند، و فعالیت اندام‌ها متوقف میشود.
هر ساله هزاران نفر در کل دنیا جان خون را بواسطه تنفس گاز مونوکسید کربن از دست میدهند، به این جهت آشنا شدن با علایم و نشانه‌های نخستین مسمومیت با این گاز و اخذ کمک پزشکی مهم است.
سردرد مبهم
رایج‌ترین نشانه هشداردهنده نخستین مسمومیت اندک با مونوکسید کربن یک نوع سردرد تنشی است. اشخاصی که مسمومیت با مونوکسید کربن را تجربه کرده اند، آن را بعنوان سردرد ی یکسره که در قسمت جلو سر احساس میشود و دردی مبهم را ایجاد میکند، توصیف میکنند.
سردردها به آسانی نادیده گرفته می‌شوند، به این جهت هنگام مواجهه یکسره با اونها در یک محیط پایدار مانند خانه، محیط کار، یا خودرو پسندیده‌تر است این وضعیت مورد اهمیت قرار گیرد.
احتمال دارد با تغییر مکانی که نشت مونوکسید کربن در آن رخ داده است، احساس سردرد نیز به سرعت از میان رود.
کاستی عضلانی و سرگیجه
با جایگزینی مونوکسید کربن به جای اکسیژن در خون، که مرگ سلول‌ها را بهمراه دارد، کاستی عضلانی میتواند شکل بگیرد. این وضعیت احتمال دارد انجام فعالیتهای هر روزه مانند پیاده روی را چالش برانگیزتر نماید.
سرگیجه یکی دیگر از نشانه‌های هشدار دهنده نخستین مسمویت با مونوکسید کربن است.
در موارد شدید، چنانچه مونوکسید کربن به مقدار مکفی تنفس شده باشد محتمل است به فقدان هوشیاری، از جمله غش کردن منتج شود.
حالت تهوع و استفراغ
نشانه‌های نخستین مسمومیت اندک با گاز مونوکسید کربن بیشتر شبیه به نشانه‌های در ارتباط با آنفلوآنزا، مانند حالت تهوع ، استفراغ و ملال و خستگی، به نظر می‌رسند.
خلاف آنفلوآنزا، مسمومیت با مونوکسید کربن سبب درجه حرارت بالای بدن (تب) نمی‌شود.
چنانچه چند نفر در منزل این نشانه‌های را تجربه میکنند. یا با نشانه‌های دیگر که در این نوشتار به آن‌ها اشاره شده مواجه اند، این میتواند افزایش نگرانی‌ها را سبب شود.
سختی نفس
با گردهمایی مونوکسید کربن در خون، علائمی احتمال دارد به میزان نسبتا زیادی تشدید شوند. سختی نفس یا تنفس سریع یکی از این نشانگرها است.
چنانچه چند نفر با این نشانه مواجه شده اند می‌بایست دقت ویژه‌ای به آن داشته باشید.
به همراه سختی نفس، فردی با مسمومیت مونوکسید کربن احتمال دارد احساس فشار یا درد در قسمت سینه را تجربه نماید. این درد در قسمت سینه احتمال دارد با تندتپشی، شمار بیشتر از ۱۰۰ ضربان قلب در دقیقه، همراه باشد.
گیجی و خواب آلودگی
توانایی فرد برای تفکر روشن احتمال دارد تحت تاثیر گردهمایی مونوکسید کربن در خون قرار گیرد، که به سردرگمی، آشفتگی در قضاوت، مشکلات حافظه و در بعضی موارد، توهم منتج میشود.
هم چنین، مسمومیت با مونوکسید کربن امکان دارد سبب احساس خواب آلودگی در فرد شود.
اشخاص بیشتر این نشانه را بعنوان عاملی اضطراب انگیز در نگاه نمی‌گیرند، که سبب به خواب رفتن و تداوم تنفس مونوکسید کربن تا زمان تشدید مسمومیت یا مرگ منتج میشود.
تار دیدن
مغز تحت تاثیر کمبود اکسیژن قرار میگیرد و تار دیدن یکی دیگر از علائمی است که بایستی در زمینه مسمومیت با گاز مونوکسید کربن مورد عنایت قرار داد.
این نشانه کم‌تر رایج است و بطور متداول تنها در موارد شدید با گردهمایی مونوکسید کربن در خون شکل میگیرد.
در صورت تجربه مشکلات بینایی علی الخصوص به همراه دیگر علائمی که در این فهرست به آن‌ها اشاره شده است، اخذ کمک پزشکی می‌بایست در اولویت قرار گیرد.
تشنج
در موارد شدید، مسمومیت با مونوکسید کربن امکان دارد سبب تشنج شود، که بعنوان یک انفجار غیر قابل کنترل فعالیتهای الکتریکی در مغز که اسپاسم‌های عضلانی را بهمراه دارد، تعریف شده است.
از اونجایی که تشنج‌ها بطور رایج در شرایط نزدیک به مرگ رخ میدهند، کمک پزشکی بایست به سرعت در اختیار فرد قرار گیرد، ولی شوربختانه احتمال دارد مسمومیت از مرز نقطه احیا عبور کرده باشد.