طبع بهار و چه افرادی زیادتر در این فصل گرفتار مشکل میشوند؟
طبع شناسی شاخهای از طب قدیمی است که نکات خیلی مهمی به منظور حفظ سلامتی بدن در آن مطرح میگردد، در این گزارش طبع بهار را وارسی خواهیم کرد.
این فصل برای همه سنین پسندیده است و بخصوص برای سالمندان و صاحبان طبع سرد و خشک، مناسبترین فصل زندگی و مایه آسودگی بدنی و تندرستی محسوب میشود.
در زمستان سیستم هاضمه قویتر میشود و نیز به علت احتیاج بدن به انرژی بیشتر به منظور مواجهه با سرما، آدم غذای بیشتری میخورد.
در نهایت فضولات و ترکیبات اضافی بیشتری در بدن ایجاد میشوند که بدلیل سرمای زمستان، کاهش فعالیتهای جسمی و کاهش عرق کردن امکان تحلیل و دور کردن پیدا انجام نمیدهند.
این ترکیبات اضافی در بهار به دلیل گرمای معتدلی که ایجاد میشود، رقیق شده و در بدن پخش میشوند و چنانچه بدن نتواند آنها را بطور کامل دور کردن کند، بسوی اندامهای پایین مانند کشالههای ران و زیر پوست، بطنهای مغزی، غشاهای مغزی، بینی، مفاصل و … جاری میشوند و آدم را دارای استعداد مبتلا شدن به مریضی هایی مثل دملها و ورمهای حلق، زکام، گرفتگی صدا ، سرفه، حساسیتهای فصلی (رینیت آلرژی ک)، درد و ورمهای مفصلی، وسواس سوداوی و حتی صرع و سکتهها میکنند.
توصیههای طب قدیمی به منظور پرهیز از مشکلات طبع سرد و گرم در بهار
پیشگیری از مشکلات محتمل طبع سرد و گرم در بهار
پس میتوان پیشگویی کرد که افرادیکه در زمستان به سبب پرخوری و اندک حرکتی گرفتار انباشت مواد زاید در بدن شده اند، در بهار بیشتر فرد بیمار میشوند.
پاک سازی بدن
بهترین وقت آغاز پاک سازی بهاره در وقت شروع بهار طبی، یعنی روزهای پایانی زمستان و روزهای نخست فروردین ماه است که آب و هوا بهاری میشود و اندامهای هدف در پاک سازی بهاره، کبد، کلیهها و رودهها هستند.
برای پاک سازی میتوان از روشهای قدیمی و مرسوم ایجاد لینت طبع، مانند خوردن آشهای ملین سود برد یا در صورت توصیه دکتر متخصص طب ایرانی، از داروی مسهل استفاده کرد.
انسانهایی که به هیچیک از شیوههای پاک سازی اخلاط و سمهای بدن عادت ندارند نیز بایست دقت کنند که در بهار میزان غذایشان را نسبت به فصلهای دیگر کمتر کنند تا ترکیبات اضافی و سموم پایینتر در بدن شان انباشه شود.
هم چنین اجتناب از آشامیدنیهای گرمی بخش و یا بسیارتری بخش مانند شربتهای بسیار شیرین که از انگور یا خرما آماده شده باشند شیر و دوغ زیاد و … نیز تاثیرگذار است.
اجتناب از زیاد خوردن خوراکیهای مولد خون (مانند شیرینیها، کیک و خامه زیاد) و اندک کردن معقول مصرف انواع گوشت نیز بایستی مورد دقت و توجه قرار بگیرد.در متون طب ایرانی از خوراکی هایی مانند آش، بورانی، اسفناج ، بورانی شبدر و یونجه ، کاهو سکنجبین، سمنو، آش شبدر و قره قروت به عنوان بهترین و سبکترین خوراکیهای ایرانی برای بهار نام برده شده که انرژی پایه و ویتامین مورد احتیاج بدن را تامین میکنند، ولی خاصیت غذایی پایینتر دارند.
مصرف این خوراکها سبب پاک سازی خون و تحکیم اعصاب و قوای بدن میشود.
از طرفی در بهار مصرف حبوباتی مانند ماش، نخود اروپایی و جو نیز توسط حکمای طب ایرانی سفارش شده است.
اجتناب از مصرف خوراکیهای پرچرب و سرخ کردنی، اجتناب از پرخوری، بر هم خوری و با هم خوری مانند خوردن پیش خوراک، میوه، خوراک، نوشابه (یا دوغ یا ماءالشعیر ) چای ، شربت، آجیل و … در یک مهمانی نوروزی، کاستن از مصرف خوردنیهای تلخ و تند و شور و تیز که همگی طبع گرم دارند مانند آجیلهای شور، تخمه، گردو و دیگر مغزها و هم چنین ادویه تند مانند فلفل ، دارچین ، زنجبیل ، اجتناب از خوردن میوههای لطیف وتری بخش که در بدن به سرعت گرفتار تغییرات نامطلوب میشوند مانند خیار و هندوانه ، استفاده از آشامیدنیهای خنک مانند شربت ریواس، شربت عناب ، شربت تمرهندی، شربت زرشک و غوره، شربت نارنج، لیمو و به و عرقهای گیاهان بهاره چون شاهتره، کاسنی و خرفه ، اجتناب از آشامیدن آب با معده تهی و ناشتا، اجتناب از جنبشهای بیشتر از اندازه جسمی و ورزش کردن معتدل (سبکتر از ورزش در زمستان)، اجتناب از جنبشهای زیاد روانی، چون خشم و اضطراب و پوشیدن لباسهای لطیف و سبک مانند جامههای کتانی و جامههای پنبهای و اندک کردن روانداز نیز در بهار بایستی مورد دقت و توجه قرار بگیرد.
هم چنین اجتناب از حمام یا سونای خیلی گرم، پیشگیری از ظهور یبوست ، از نگاه دانش طب ایرانی بهترین وضعیت قضای حاجت آن است که به ازای هر نوبت خوراک یکبار دور کردن با قوام نرم به آسانی انجام شود و ملاحظه بهداشت غذایی و اجتناب از استفاده از میوه و سبزیها نشسته علی الخصوص در طی سفر همچنین بسیار دارای اهمیت و ارزش است.
درمانهای ساده طبیعی
طبیعت برای علاج مشکلات بظاهر پیچیده شما پیشنهادهایی ساده و ارزان دارد.
– حساسیتها و آلرژی های فصلی
چنانچه با شروع بهار گرفتار حساسیتها و حساسیتهای فصلی میشوید به مدت ۳ روز فقط از ماءالشعیر طبی قدیمی بهره جویی کنید و طی این زمان غذای دیگری نخورید.
در انتها این سبک غذائی سه روزه نیز مریض بایست تا چند روز از سبزیهای پخته، بدون ادویه و اندک حجم به عنوان خوراک میشود از.
– خارش حلق
برای مداوای این پیامد حساسیتهای فصلی میتوانید چند گرم گل بنفشه و شکرتیغال را در دو لیوان آب ریخته و روی گرمی ملایم بجوشانید تا یک لیوان آن باقی بماند.
بعد آنرا صاف نموده و شب قبل از خواب میل نمایید.
اشخاصی که خارش گلویشان بسیار زیاد است، توانایی دارند بامداد ناشتا نیز یک لیوان دیگر از این دمنوش گیاهی بنوشند.
– عطسه بهاره
برای علاج عطسههای زیاد متعاقب از حساسیت فصلی میتوانید روزی ۲ بار با روغن بنفشه درون حفرههای بینی و روی پیشانی خود را چرب کنید.
هم چنین ضروری است مصرف انواع ادویه، خوراکیهای سرخ کردنی، شکلات و قهوه را در بهار به کمترین حد برسانید.
– بیماریهای ویروسی کودکان
با توجه به اینکه کودکان در قیاس با افراد بزرگسال دستگاه ایمنی و طبع ضعیفتری دارند پاک سازی بهاره و ملاحظه تدابیر طب قدیمی خاص بهار در آنها ضرورت بیشتری مییابد و به آنها یاری میکند در مجاورت مبتلایان به بیماریهای ویروسی چون آبله مرغان ، اوریون ، سرخک و سرخجه یا فرد بیمار نشوند یا دستکم یک بیماری آرام و اندک دردسر را پشت سر بگذارند. به پدر و مادر توصیه میکنیم در این فصل به اطفال شان خوراکیهای پرادویه ندهند و آنها را از مصرف ترشی، خوراکیهای محرک و خوردنی هایی که طبیعت سرد دارند دور نگه دارند و مراقب باشند که کودکان دلبندشان گرفتار یبوست نشوند برای این هدف میتوان از آلوبخارا در خوراکیهای کودکان سود برد.
– خارش پوست
بنابر اعلام اداره کل طب قدیمی وزارتخانه بهداشت، خوردن گیاه خرفه به عنوان سبزی خوردن در وعدههای غذایی تاثیر خیلی زیادی در معالجه خارشهای بهار و از میان رفتن تلخی دهان در این فصل دارد.
آشامیدن آب این سبزی نیز در کاهش عارضههای و خارشهای متعاقب از حساسیتهای فصلی خیلی تاثیرگذار است.