بااهمیتترین عامل مبتلا شدن به کبد چرب :
کبد چرب ریشه در تغذیه و عادات اشتباه غذایی دارد که در تازهترین یافتههای پژوهشگران اصلیترین عامل مبتلا شدن به کبد چرب استفاده از آشامیدنیهای شیرین است.
علی رغم این که این مطالعه که بوسیله مرکز تحقیقات ژان مایر در دانشگاه تافتس در ایالات متحده انجام شد، نشان میدهد که رابطهای میان مصرف قند ناشی از نوشیدنیها و مبتلا شدن به بیماری کبد چرب وجود دارد ولی پژوهشگران میگویند هنوز در این مورد بررسیهای لازم انجام نشده است که بتوان با قطعیت اعلام کرد که قند عامل مبتلا شدن به بیماری کبد چرب است.
پژوهشگران در این بررسی دو هزار و ۶۳۴ مرد و زن را که اکثرا سفید پوست و میان سال بودند، بررسی کردند؛ تمامی این اشخاص در مطالعه قلب، ریه و خون موسسه قلب فرامینگهام شرکت کرده بودند.
این پژوهش روشن کرد که استفاده روزانه آشامیدنیهای شیرین شده خطر گرفتار شدن به بیماری کبد چرب را افزایش میدهد.
علتهای
افراد مبتلا به کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) بطور معمول اضافه وزن دارند و از عارضههایی مانند چربی خون بالا و مرض قند نوع دو نیز رنج میبرند.
مشخص نشده است که آیا چاقی عامل NAFLD است یا عللی، مانند کنترل نکردن قند و چربی خون، که سبب اضافه وزن شده است به انباشته شدن چربی در کبد نیز دامن زده است.
بیماریهای در ارتباط با کبد چرب عبارتست از:
- چاقی: شکی نیست که چاقی در مبتلا شدن به بیماری کبد چرب تاثیردارددر روزگار کنونی علاوه بر وزن کل بدن، شاخص ساختار و توده بدنی (BMI) هم برای گزینش چاق بودن فرد مدنظر قرار میگیرد.
- مرض قند نوع دو: مرض قند نوع دو رویه سوخت و ساز قند را در بدن مختل میکند؛ این دشواری به دو دلیل رخ میدهد؛ در یک حالت سلولهای بدن به انسولین، هورمون کنترل کننده قند موجود در خون، عکس العمل نشان نمیدهد و در حالت دیگر انسولین مکفی در بدن وجود ندارد.دیابت و چاقی در ارتباط با یکدیگراند.
- نشانگان متابولیک: نشانگان متابولیک به گروهی از مشکلات در ارتباط با چاقی گفته میشود که دستکم شامل سه مورد از عارضههای زیر میشود:
- تری گلیسیرید بالا
- پایین بودن چربی خون خوب یا HDL
- بالارفتن فشار خون
- بالا بودن قند موجود در خون ناشتا که نشانه مبتلا شدن به قند خون یا پیش دیابت است.
- بیشتر از اندازه پهن بودن دور کمر
البته عارضههای دیگری نیز میتواند دلیل کبد چرب باشد که دکتر متخصص آنها را نیز در فرایند تشخیص درنظر قرار میدهد.
سالمندان بیشتر دارای استعداد مبتلا شدن به کبد چرب غیرالکلی هستند.
گسترش کبد چرب در میان مردان و نژاد اسپانیولی نیز بالاتر است.
نشانههای کبد چرب
افراد مبتلا به کبد چرب غیرالکلی بطور معمول با علایم خاصی مواجه نمیشوند. ولی چنانچه بیماری تشدید شود، برخی بیماران نشانههای زیر را تجربه میکنند:
- حس خسته بودن مزمن و کسالت
- بیاشتهایی و کم کردن وزن
- ناراحتیهای شکمی؛ درد در قسمت راست فوقانی شکم
چنانچه بیماری تشدید شود و به سیروز کبدی بیانجامد، در اثر زخم شدن و از کار افتادن کبد ناهنجاریها و نشانههای جدیتری بروز مییابد.
به عنوان نمونه چون کبد نمیتواند بیلی روبین را تجزیه کند، میزان بیلی روبین افزایش مییابد و چشمها و پوست زرد میشود.
هم چنین نشانه هایی مانند رنگ پریدگی به دلیل کمخونی، اختلالات تنفسی، خونریزی مری، معده یا راست روده (رکتوم)، گیجی و حتی کما به دلیل از کار افتادن کبد بروز مییابد.
تشخیص
چنانچه فرد بیمار در ریسک گرفتار شدن به کبد چرب غیرالکلی باشد، دکتر برای غربالگری بیماری دستور بررسی خون میدهد تا میزان آنزیمهای کارکرد کبدی را ارزیابی نماید و در صورت لزوم با عنایت به نتیجه بررسی خون دستور آزمایشهای بیشتر را بدهد.
دکتر متخصص اول شرح حال و پیشینه پزشکی فرد بیمار و هم چنین سوابق خانوادگی گرفتار شدن به بیماری را وارسی میکند.
بعضی ازبیماریهای گذشته میتواند نشانه وجود چالش در کبد باشد.
بعد متخصص معاینه بالینی انجام میدهد.
بااهمیتترین مرحله معاینه این است که دکتر متخصص اطراف کبد را لمس میکند تا متوجه حس فرد بیمار و یا وجود توده نرم یا سخت یا برآمدگی بشود.
ضمناً دکتر متخصص پوست را وارسی میکند تا متوجه رنگ غیرعادی آن یا وجود لکههای نشانه بیماری کبد بشود.