راهکاری نوین برای علاج همیشگی ایدز کشف شد
ایدز نوعی بیماری مزمن است و تهدیدی بالقوه برای حیات آدم هاست که براثر ویروس اچ آی وی معروف به «ویروس نقص ایمنی انسان» بوجود میآید.
این ویروس با تخریب ساختار ایمنی بدن، توانایی فرد را در رویارویی با ارگانیسمهای عامل بیماری مبتلا به اختلال میکند.
تاکنون هیچ مداوای صددرصد و قطعی برای این اختلال کشف نشده است.
ولی دواهایی وجود دارد که به طرز قابل ملاحظهای سرعت پیشرفت این اختلال را تقلیل میدهد.
این داروها شمار تلفات ایدز را در بخش زیادی از سرزمینهای پیشرفته تقلیل داده اند، ولی هم چنان این اختلال جان بسیاری را در افریقا و بخشهایی از آسیا میگیرد.
بتازگی پژوهشگران راهی برای اتصال پادتنهای ضد اچ آی وی به سلولهای دستگاه ایمنی یافته اند، که جمعیتی از سلولهای دستگاه ایمنی مقاوم به اچ آی وی میسازد.
درمان ایدز
آزمایش آنها در شرایط آزمایشگاهی مشخص کرده که این سلولهای مقاوم توانایی دارند، به سرعت جایگزین سلولهای فرد بیمار شده و پتانسیل درمان اشخاص آغشته به اچ آی وی و مبتلا به ایدز را دارند.
این پژوهش در انستیتو تحقیقاتی اسکریپس یا TSRI انجام شده است.
«جیا ژی» محقق ارشد TSRI و نویسنده اول مقالهای که در مورد این موضوع در Proceedings of the National Academy of Sciences انتشار یافته است میگوید: «این جلوگیری میتواند در بلند مدت اثربخش باشد».
پژوهشگران «ریچارد لرنر» و «آننبرگ هازن» استاد شیمی ایمنی در TSRI به رهبری نویسنده ارشد مقاله، برنامه دارند تا با همکاری پژوهشگران مرکز «سیتی آو هوپز» (of hopes City به معنی شهر امیدها) برای ژن درمانی، این درمان تازه را از دید اثربخشی و ایمنی که مطابق قوانین پیش از آغاز آزمایش در بیماران لازم است، مورد وارسی قرار دهند.
«شهر امیدها هم اکنون یک تست کلینیکی فعال ژن درمانی برای ایدز با بکارگیری پیوند سلولهای بنیادین خونی دارد و این این تست با قصد مهیا کردن شرایط آزمایشهای کلینیکی درمان جدید انجام خواهد شد»
این را «جان ای زایا» در شهر امیدها میگوید و ادامه میدهد: «هدف نهایی کنترل تکثیر اچ آی وی در بیماران ایدزی بی احتیاج به دارو است».
تکنیک جدید TSRI برتریهای قابل ملاحظهای نسبت به مداوا هایی ایجاد میکند، که در آن پادتنها آزادانه و با گردهمایی اندک در گردش خون شناورند.
در عوض این مطالعه جدید پادتنها را به سطح سلولهای میبندد و بدین گونه دسترسی ویروس را به گیرندههای سلولی مسدود کرده و از گسترش عفونت جلوگیری میکند.
ژی این تکنیک را «اثر مجاور» یا همسایگی میخواند: «پادتن هایی در نزدیکی سلول بسیار موثرتر از آنتی بادی های شناور در گردش خون عمل میکنند و شما احتیاج به شمار زیاد ملکول در سطح سلول برای اثر بخش بودن ندارید»
ژی میگوید.
ویروس نقص ایمنی اکتسابی را در سه مرحله در بدن میتوان متوقف کرد که بر اساس چرخه عمر و تکثیر ویروس است.
در مرحله نخست ویروس با بکارگیری گیرندههای سلول به سطح سلولهای CD۴ میچسبد.
بعد در مرحله بعد که ادغام نام دارد، پوشش ویروس و غشاء سلول در هم ادغام میشوند و اچ آی وی وارد سلول میشوند.
در مرحله بعد ویروس با بکارگیری آنزیم وارونویسی و محتویات ژنتیکی سلول میزبان خودش را بازتولید کرده و از سلول بیرون میرود.
در هریک از این سه مرحله که فعالیت ویروس اختلال یابد، تکثیر و گسترش عفونت متوقف میشود.
درمانهای دارویی معمول هم اکنون در هر سه مرحله سعی بر توقف ویروس دارند، ولی علیرغم تاثیر چشمگیر کاملا موفق به اینکار نمیشوند.
ولی در مان جدید سعی میکند تا در همون مرحله نخست به طورکلی جلوی تکثیر ویروس را بگیرد.
پژوهشگران برای این کار از ابزاری بنام لنتی ویروس برای تحویل داردن ژنهای جدید به سلولهای تربیت یافته انسانی در آزمایشگاه استفاده کردند و بعد این ویروسها را علیه ویروس سرماخورگی عادی به عنوان نمونه آزمودند. این ژن سلولها را وادار میکند، تا دست به سنتز آنتی بادی ای بزنند که به گیرندههای سلولی میچسبند که ویروس سرماخوردگی برای چسبیدن به سلول به آن احتیاج دارد.
بدین گونه ویروس از وارد شدن به سلول و گسترش عفونت باز میماند.
لرنر میگوید این حقیقتأ نوعی از واکسیناسیون در سطح سلولی است.
در آزمایش مرگ و میر سلولها در هر ۲ دسته سلولهای انسانی مهندسی شده و مهندسی نشده دیده شد ولی جمعیت سلولهای مهندسی نشده هرگز بازسازی نشد، در حالیکه سلولهای مهندسی شده بسیار زود بازسازی شده و سطح جمعیت شان به سطح جمعیت کلی سلولها از هر ۲ دسته رسید.
بعد پژوهشگران همین تکنیک را در آزمایشگاه در برابر اچ آی وی آزمودند و نتیجه تکرار شد و سریعا تنها جمعیتی از سلولهای مقاوم به اچ آی وی باقی ماندند.
حالا پژوهشگران امیدوارند پس از طی کردن مراحل ایمنی اجازه آزمایشهای کلینیکی را بدست بیاورند، آزمایش هایی که شاید منتهی به ایجاد نخستین درمان کامل برای اشخاص آغشته به اچ آی وی ومبتلایان به ایدز شود.